Debunking myths regarding COVID 19 and the vaccine
1. Assuming that certain syrups made using various ingredients can completely cure or make a person completely immune to the virus. (Eg : ධම්මික පැනිය සුදර්ශන ,පැණිය)
Due to the lack of scientific evidence that certifies the validity of these syrups, it is not wise to assume that it will provide any immunity nor will it control the spread of the disease. Unless proper validity is given to these medicines via an authoritative body such as the National Medicines Regulatory Authority or the National Research Council, it is inadvisable to rely solely on these uncertified medicines.
2. Improper wearing of face masks.
The mask should be worn in such a way that it covers both the nose and the mouth. It is not advisable only to cover either the mouth or the nose. If it only covers the mouth, it is possible to spread the disease via respiratory droplets and if the mouth is not properly covered then it is possible to spread the virus via droplets of saliva.
3. Assuming that wearing a face mask provides enough protection against the virus.
In conjunction to wearing masks it is important to practice frequent hand hygiene, physical distancing from others when possible, avoiding crowded places, close-contact settings and confined and enclosed spaces with poor ventilation and ensuring good environmental ventilation in all closed settings and appropriate environmental cleaning and disinfection.
4. Condemning and exclusion of COVID 19 patients and not disclosing the relevant authorities when the disease is contracted due to fear.
It is important to isolate patients from the society in order to provide necessary treatment so that the spread of the disease could be minimized. However, condemning them from workplaces, and other social arrangements should not be done after they recover from the disease. Maintaining a safe distance from the patient, providing emotional support to the patient, and providing them facilities such as working from home should be done instead.
5. Gathering in large numbers without following adequate health precautions.
Any decision to hold an event during the COVID-19 pandemic, no matter how large or small, should rely on a risk-based approach. WHO has provided guidance on how such a risk-based approach can be taken. Precautions to consider include actions to prevent transmission between people, and where to hold the venue and how it can be modified to make a safer environment. Cancelling a planned event is an option that should always be considered, especially in case of non-essential events or when precautions cannot be implemented or adequately communicated.
6. Assuming that by getting vaccinated one will contract the disease.
The vaccine for COVID-19 cannot and will not give you COVID-19. The two authorized mRNA vaccines instruct your cells to reproduce a protein that is part of the SARS-CoV-2 coronavirus, which helps your body recognize and fight the virus, if it comes along. The COVID-19 vaccine does not contain the SARS-Co2 virus, so you cannot get COVID-19 from the vaccine. The protein that helps your immune system recognize and fight the virus and does not cause infection of any sort.
7. The side effects of COVID 19 vaccine are dangerous.
The COVID-19 vaccine can have side effects, but the vast majority are very short term —not serious or dangerous. The vaccine developers report that some people experience pain where they were injected; body aches; headaches or fever, lasting for a day or two. These are signs that the vaccine is working to stimulate your immune system. If symptoms persist beyond two days, you should call your doctor.
8. Failing to take necessary measures to prevent disease spread by assuming that it is controlled by pseudoscientific factors.
Following baseless, nonscientific facts and myths relating to the virus will only make managing it more difficult. Therefore, it is important to follow scientific facts given by professionals to mitigate various risks associated with the disease.
9. Thinking that the disease can be controlled by using medicines such as ginger, coriander, fennel etc
These herbs are thought of as supplements that boosts the immunity, but it is still possible to contract the virus even if one uses these but fails to follow other precautionary measures.
10. Prioritizing traditional beliefs and practices and ridiculing modern health advices.
Following unfounded non-scientific facts and myths related to viruses will make it difficult to manage. Therefore, it is very important to follow the scientific advice given by the health officials to reduce the various risks associated with the disease.
11. People living with HIV are more likely contract COVID-19.
There is no evidence that you are at higher risk of developing serious COVID-19 symptoms. However, since your natural immunity is suppressed due to HIV it is wise to take extra precautionary measurements against COVID-19. The drugs and medicine you are currently using will only be effective against HIV and not COVID-19 virus.
12. Antiretroviral treatment (ART) for HIV provides protection against COVID-19.
There is no evidence that taking anti-HIV drugs and treatment will stop you from contracting COVID-19. Although some ART drugs are being tested to treat COVID-19, there is no evidence yet that they are effective for this purpose.
කොවිඩ් -19 සම්බන්ධ මිත්‍යාවන්
1. විවිධ අමුද්‍රව්‍ය භාවිතයෙන් සාදන ලද ඇතැම් ආයුර්වේද ඖෂධ මඟින් සම්පූර්ණයෙන්ම වෛරසය සුව කිරීමට හෝ පුද්ගලයෙකුට ඊට එරෙහිව සම්පූර්ණ ප්‍රතිශක්තිකරණයක් ලබාගත හැකි යැයි උපකල්පනය කිරීම
මෙම ආයුර්වේද ඖෂධ වල වලංගු භාවය සහතික කරන විද්‍යාත්මක දත්ත හෝ පර්යේෂණ කටයුතු නොමැතිකම හේතුවෙන් එය කිසියම් ප්‍රතිශක්තිකරණයක් ලබාදෙනු ඇතැයි හෝ රෝගය පැතිරීම පාලනය කරනු ඇතැයි උපකල්පනය කිරීම නුවණට හුරු නැත. ජාතික ඖෂධ නියාමන අධිකාරිය හෝ ජාතික පර්යේෂණ සභාව වැනි බලයලත් ආයතනයක් හරහා මෙම ඖෂධ සඳහා නිසි වලංගුභාවයක් ලබා නොදෙන්නේ නම්, මෙම සහතික නොකල ඖෂධ මත පමණක්ම විශ්වාසය තැබීම නුසුදුසුය
2. මුහුණු ආවරණ අනිසි ලෙස භාවිත කිරීම
මුහුණු ආවරණ නාසය හා මුඛය යන දෙකම ආවරණය වන පරිදි පැළඳිය යුතුය. මුඛය හෝ නාසය පමණක් ආවරණය වන පරිදි පැළඳීම නොකළ යුතුය.
මුඛය පමණක් ආවරණය වේ නම්, ආශ්වාස ප්‍රශ්වාස වාතය හරහා රෝගය පැතිර යා හැකි අතර මුඛය නිසි ලෙස ආවරණය නොවේ නම්, කෙළ බිඳිති හරහා වෛරසය පැතිර යා හැක.
3. හුදෙක් මුහුණු ආවරණයක් පැළඳීමෙන් පමණක් වෛරසයට එරෙහිව ප්‍රමාණවත් ආරක්ෂාවක් ලැබේ යැයි උපකල්පනය කිරීම.
මුහුණු ආවරණ පැළඳීම හා සමගාමීව නිතර අත් සේදීම, හැකි සෑම විටම ශාරීරික දුරස්ථභාවය පවත්වා ගැනීම , දුර්වල වාතාශ්‍රය සහිත සංවෘත අවකාශයන් තුළ එක්රැස් වීම වැළැක්වීම වැනි ක්‍රියාමාර්ග ද ගත යුතුය.
4. වෛරසය ආසාදනය වූ රෝගීන් හෙළාදැකීම හා ඔවුන්ව සමාජයෙන් කොන් කිරීම. එමෙන්ම රෝගය වැළඳුණ විට රෝගයට ඇති බය නිසා අදාල බලධාරීන් දැනුවත් නොකිරීම.
රෝගය පැතිරීම අවම කර ගැනීම සඳහා අවශ්‍ය ප්‍රතිකාර ලබාදීමට රෝගීන් සමාජයෙන් හුදකලා කිරීම වැදගත්ය. කෙසේ නමුත් ඔවුන්ව රෝගයෙන් සුවය ලැබූ පසු පවුලෙන් සමාජයෙන් හා සේවා ස්ථානවලින් කොන් කිරීම නොකළ යුතුය. ඒ වෙනුවට රෝගියාව දිරිගැන්වීම, සිත සැනසෙන අයුරින් කතා කිරීම ආදී ක්‍රියා වල නිරත විය යුතුය. නමුත් මේ සියලුම ක්‍රියා සිදු කිරීමේදී තමාගේ ආරක්ෂාව තකා රෝගියාගෙන් ආරක්ෂිත දුරක් පවත්වාගෙන, සෞඛ්‍යාරක්ෂිත ක්‍රම යටතේ මේ සියල්ල සිදු කළ යුතුය.
5. සෞඛ්‍ය ආරක්ෂිත ක්‍රම අනුගමනය නොකරමින් විශාල වශයෙන් ජනතාව රැස්වීම.
වසංගතයක් අතරතුර ජනතාව රැස්වීම, අවදානම පදනම් කරගත් ප්‍රවේශයක් මත පිහිටා සංවිධානය කළ යුතුය.
මෙහිදී මිනිස්සුන් අතර රෝගය සම්ප්‍රේෂණය වැළැක්වීම සඳහා සියලුම ක්‍රියා මාර්ග අනුගමනය කළ යුතු අතර හැකි සෑම විටම අත්‍යවශ්‍ය නොවන රැස්වීම් අවලංගු කිරීම සාධාරණ විකල්පයක් ලෙස සැලකිය යුතුය.
6. එන්නත ලබා ගැනීමෙන් කෙනෙකුට රෝගය වැළඳීමේ අවදානමක් ඇතැයි උපකල්පනය කිරීම.
Covid 19 සඳහා වන එන්නත මගින් ඔබට රෝගය කිසිසේත් වැළඳිය නොහැක. එන්නත මගින් ශරීරයට ඇතුලුවන වෛරසය හඳුනාගෙන එයට එරෙහිව සටන් කිරීමට ඇති හැකියාව ලබාදෙයි.
7. Covid 19 එන්නතෙහි අතුරු ආබාධ ඉතා භයානක බව.
මෙම එන්නත මගින් අතුරු ආබාධ ඇති කළ හැකි නමුත් එයින් බහුතරය ඉතා කෙටිකාලීන අතුරු ආබාධ වන අතර ඒවා බරපතළ හෝ භයානක නොවේ. සුලබ අතුරු ආබාධ ලෙස : ඇඟපත රිදීම, හිසරදය හෝ උණ දිනක් හෝ දෙකක් පැවතීමේ හැකියාවක් ඇත. ඒවා ඔබේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය උත්තේජනය කිරීම මගින් එන්නත ක්‍රියාකරන බවට සංඥාවන් වේ. එම නිසා එම අතුරු ආබාධ පිළිබඳව අනියත බියක් පවත්වා ගැනීම අවශ්‍ය නැත.
8. කිසිදු විද්‍යාත්මක පදනමක් රහිත සාධක (අදෘශ්‍යමාන බලවේග) මගින් රෝගය පාලනය වන බව සිතීම සහ එම නිසා රෝගය පැතිරීම වැළැක්වීමට අවශ්‍ය පියවර නොගැනීම.
වෛරස හා සම්බන්ධ පදනම් විරහිත විද්‍යාත්මක නොවන කරුණු හා මිත්‍යාවන් අනුගමනය කිරීමෙන් එය කළමනාකරණය කිරීම අපහසු වනු ඇත. එබැවින් රෝගය හා සම්බන්ධ, විවිධ අවදානම අවම කිරීම සඳහා සෞඛ්‍ය අංශයේ නිලධාරීන් විසින් ලබාදෙන විද්‍යාත්මක උපදෙස් අනුගමනය කිරීම ඉතාම වැදගත්ය.
9. ඉඟුරු කොත්තමල්ලි පෙරුම්කායම් කොහොඹ ආදී ඖෂධ භාවිතයෙන් පමණක්ම රෝගය වළක්වා ගත හැකි යැයි සිතීම
මෙම ඖෂධ ප්‍රතිශක්තිය වැඩි කරන අතිරේක ඖෂධ ලෙස සැලකේ. නමුත් යමෙක් මේවා පමණක් භාවිතා කරමින් අනෙකුත් සියලූ සෞඛ්‍ය පූර්වාරක්ෂක කටයුතු අනුගමනය නොකළ හොත් වෛරසය වැළඳීමට හැකියාවක් ඇත.
10. HIV ආසාදිත පුද්ගලයන් ට Covid-19 වැළඳීමේ වැඩි අවදානමක් ඇත.
එසේ HIV ආසාදිතයන්ට Covid-19 රෝගය වැලඳීමේ වැඩි අවදානමක් ඇති බවට කිසිදු විද්‍යාත්මක සාක්ෂියක් නොමැත. කෙසේ වෙතත් HIV නිසා ඔබේ ස්වභාවික ප්‍රතිශක්තිය යටපත් වී ඇති බැවින් Covid-19 වෛරසයට එරෙහිව ආරක්ෂක ක්‍රියාමාර්ග ගැනීම නුවණට හුරුය. ඔබ දැනට භාවිතා කරන ඖෂධ ඵලදායි වනු ඇත්තේ HIV රෝගයට එරෙහිව මිස Covid-19 වෛරසයට එරෙහිව නොවේ.
11. HIV සඳහා වන ප්‍රති වෛරස ප්‍රතිකාර මගින් Covid-19 වලට එරෙහිව ආරක්ෂාව සපයන බව උපකල්පනය කිරීම
එම ප්‍රතිකාර මගින් Covid-19 ආසාදනයට එරෙහිව ඔබට ආරක්ෂාවක් සපයන බවට කිසිදු විද්‍යාත්මක සාක්ෂියක් තවම නොමැත. සමහර HIV ප්‍රති වෛරස ප්‍රතිකාර හා ඖෂධ, Covid-19ට එරෙහි ඖෂධ ලෙස පරික්ෂා මට්ටමේ පැවතුණද ඒවා ඵලදායි බවට තවමත් ප්‍රමාණවත් සාක්ෂි නොමැත.
12. HIV සඳහා වන ප්‍රති වෛරස ප්‍රතිකාර මගින් Covid-19 වලට එරෙහිව ආරක්ෂාව සපයන බව උපකල්පනය කිරීම
එම ප්‍රතිකාර මගින් Covid-19 ආසාදනයට එරෙහිව ඔබට ආරක්ෂාවක් සපයන බවට කිසිදු විද්‍යාත්මක සාක්ෂියක් තවම නොමැත. සමහර HIV ප්‍රති වෛරස ප්‍රතිකාර හා ඖෂධ, Covid-19ට එරෙහි ඖෂධ ලෙස පරික්ෂා මට්ටමේ පැවතුණද ඒවා ඵලදායි බවට තවමත් ප්‍රමාණවත් සාක්ෂි නොමැත.
References:
Coronavirus disease (COVID-19): Small public gatherings. (n.d.). Retrieved February 25, 2021, from https://www.who.int/news-room/q-a-detail/coronavirus-disease-covid-19-small-public-gatherings
COVID-19: Myths and facts | Avert. (n.d.). Retrieved February 27, 2021, from https://www.avert.org/coronavirus/covid-19-myths-and-facts
COVID-19 Vaccines: Myth Versus Fact | Johns Hopkins Medicine. (n.d.). Retrieved February 25, 2021, from https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/coronavirus/covid-19- vaccines-myth-versus-fact
(Coronavirus Disease (COVID-19): Small Public Gatherings, n.d.; COVID-19: Myths and Facts | Avert, n.d.; COVID-19 Vaccines: Myth Versus Fact | Johns Hopkins Medicine, n.d.)